Bilim Kahramanları Derneği Turkey Mozaik Foundation’ın da desteğiyle Sivil Toplum için Destek Vakfı’nın Çocuk Fonu’ndan yararlanıyor. Dernekle faaliyetlerini ve “Kızlar Bilim ile Buluşuyor” Projesini konuştuk.
Bilim Kahramanları Derneği neden kuruldu, bilgi verebilir misiniz?
Dernek bilimin toplumun odağında olduğu bir dünya hayali ile 2011 yılında kuruldu. Derneğin de kurucusu olan bir grup gönüllü 2004 yılında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki FIRST Vakfı (For Inspiration and Recognition of Science and Technology) ile Danimarka’daki LEGO Group’un birlikte başlattığı FIRST LEGO League isimli etkinlikte tanıştılar. 16 yaş arasında çocuk ve gençlerin hem dünyayı ilgilendiren önemli bir soruna yenilikçi bir çözüm ürettikleri hem kodlama yoluyla çalışmalar yaptıkları programı 2005 sezonu itibari ile Türkiye’de uygulamaya başladılar. 2011 yılına gelindiğinde programla yaklaşık 8.000 çocuk ve gence ulaşınca gönüllü grup Türkiye’de bilimsel çalışmaların toplum genelinde yaygınlaşabilmesi için dernekleşme yolunu seçtiler.
Aynı zamanda uluslararası bir ağ ve yaklaşımın da bir parçasısınız. Bu durumun avantajları /dezavantajları ile ilgili bilgi vermeniz mümkün mü?
Türkiye’de yürüttüğümüz uluslararası programlar Dünyanın farklı ülkelerinde de uygulanıyor. Avantaj olarak Türkiye’deki çocukların farklı ülkelerdeki akranları ile benzer deneyimleri hem kendi ülkelerinde hem de Türkiye’yi temsilen katıldıkları yurtdışı etkinliklerinde yaşamalarını söyleyebiliriz. Çok genç yaşlarında farklı ülkelerden akranları ile iletişime geçerek, etkileşim kurabiliyorlar. Dezavantaj olarak da bilim, teknoloji, proje geliştirme ve 21. Yüzyıl becerileri geliştirme odaklı bu uluslararası programların büyümesi Türkiye’de son 2-3 yılda büyük bir ivme kazandı. Bu sebeple en büyük dezavantaj olarak Türkiye’deki ilginin çok yakın tarihlere kadar düşük olmasını verebiliriz. Ancak son 2 yıldaki büyüme ve Milli Eğitim Bakanlığının bu alana yönelik kapsamlı strateji belgeleri sayesinde büyük bir ilgi artışı olacağına eminiz.
Bu dönem vakfımız bünyesindeki Çocuk Fonu tarafından desteklenecek olan “Kızlar Bilim ile Buluşuyor” projesiyle ilgili bilgi vermeniz mümkün mü? Diğer faaliyetlerinizde bir farkı var mıdır, bu konuda da bir değerlendirme alabilir miyiz?
“Kızlar Bilim ile Buluşuyor” projemiz 6-10 yaş arasındaki çocuklara bilim, teknoloji, matematik ve mühendislik becerileri (STEM) kazandırmayı, kodlama alanında farkındalık yaratmayı, proje geliştirme, takım çalışması, sunum yapma gibi alanlarda da deneyim kazanmalarına fırsat veren Minik bilim Kahramanları Buluşuyor / FIRST LEGO League Jr. programımızın kapsamında farklı şehirlerden 12 kız takımını desteklemeyi içeriyor. Bu proje özelinde kendi imkanları ile bu tür STEM projelerine katılma imkanı olmayan devlet okullardan tamamı kızlardan oluşan takımlar kurma fırsatı elde ettik. Böylelikle hem devlet okulları tarafında fırsat eşitliğini sağlamaya çalıştık, hem de kız çocuklarının bilimsel etkinliklere katılımı konusunda teşvik etme fırsatı elde ettik. Dernek olarak daha önce ortaokul ve lise seviyelerinde kız takımları kurulması ve kızların bilimle buluşmasına fırsat sağlayacak projeleri hayata geçirmiştik ancak küçük yaş grubunda ilk defa bir fon desteği aldık.
Projelere kaynak bulmak Sivil Toplum Kuruluşlarının temel meselelerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Bilim Kahramanları Derneği olarak bu konuda nasıl bir strateji izliyorsunuz?
Dernek olarak öncelikli hedeflerimiz farklı fon destekleriyle daha fazla çocuğun ve gencin bilimsel çalışmalara dahil olabilmesi ve bilim insanlarının desteklenmesi sağlamak. Derneğin kaynak geliştirme faaliyetlerinde bireysel bağışçılar yerine fon ve hibelerin yeri daha büyük. Bu kapsamda derneğin çalışma alanlarına giren yurt içi ve yurtdışı fonlarına başvurarak kaynak yaratmaya özen gösteriyoruz. Boeing ve HSBC gibi özel şirketlerin global fonlanlarının yanı sıra Kalkınma Ajansları ve Bakanlık fonlarını da takip ediyoruz. Aynı şekilde yardımseverlik koşuları gibi kitle fonlama yöntemlerini kullanarak da kaynak yaratmaya çalışıyoruz.
Her toplum gibi Türkiye değiştikçe kurumlar iş yapma biçimlerini değiştirmek zorunda kalıyorlar. Acaba Bilim Kahramanları Derneği olarak geçmişten bugüne bu konuda bir değerlendirme yapmanız mümkün mü?
Bilim Kahramanları Derneği olarak kuruluşumuzdan bu yana farklı paydaşlarla işbirlikleri yapıyor, bilimin toplumun odağında olması hayalimiz için çeşitli projeler gerçekleştiriyoruz. Çalışmalarımızı 2004 yılından 2011 yılına kadar gönüllü olarak sürdürürken son 8 yıldır da dernek çatısı altında gerçekleştiriyoruz. Kodlama, robotik, maker alanlarına artan merak dolayısıyla program ve projelerimize olan ilgi de artıyor. Bu talep karşısında oldukça mutluyuz. Ancak kısıtlı insan kaynağı gücümüzü daha doğru kullanabilmek adına yeni bir örgütlenme stratejisi üzerine çalışıyoruz. Yerelde daha yaygın bir yapıda çalışmalarımızı sürdürebilmek için temsilcilik modeline geçmeyi planlıyoruz. Bu sayede, hem derneğimizin çalışmalarını daha yaygın olarak gerçekleştirebilecek hem de Milli Eğitim Bakanlığı’nın yeni stratejisi belgesinin de odaklandığı alanlarda daha çok yerel işbirlikleri gerçekleştirebileceğiz. Bu fikrimizi hayata geçirebilmek için de Sivil Düşün programından destek sağladık.
