Bilim ve Teknolojide Kadın Derneği (SistersLab), kadın ve kız çocuklarının STEM (Science (Fen), Technology (Teknoloji), Engineering (Mühendislik) ve Mathematics (Matematik)) alanlarına katılımı ve bu alanlardaki görünürlüklerini artırmak amacıyla çalışmalarını yürütüyor. European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) ve Türkiye Mozaik Foundation iş birliğiyle hayata geçirdiğimiz Dijital Dönüşüm Fonu’nun 2025 döneminde hibe desteği sağladığımız SistersLab, paydaş ilişkilerini güçlendirmek için bir iletişim stratejisi geliştiriyor ve internet sitesini yeniliyor.
SistersLab ile yaptığımız röportajda yürütmeyi planladıkları kapasite geliştirme faaliyetleri, yeni iletişim stratejisinin hedefleri ve hazırlayacakları rehberin içeriği hakkında konuştuk.
Kurulduğunuz günden bu yana, kız çocuklarının ve kadınların STEM alanlarına ilgileri ve katılımlarına dair tespitlerinizde bir değişim oldu mu? Bu alandaki mevcut durumu özetler misiniz?
Kuruluşumuzdan bu yana kız çocukları ve kadınların STEM’e olan ilgisinde kayda değer bir artış gözlemlediğimizi rahatça söyleyebilirim. Çünkü artık STEM, farklı kurum ve sivil toplum kuruluşlarının (STK) gündem yaptığı önemli çalışma alanlarından biri haline geldi. Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı müfredatının da STEM çalışmalarına önem verdiğini gözlemliyoruz. İlgili gelişmeler, kadın ve kız çocuklarının STEM ile daha fazla etkileşimde bulunmalarını sağlıyor. Pandemi döneminde programlarımızı çevrimiçi ortama taşımamızla birlikte sadece İstanbul’dan değil ülkenin dört bir yanından genç kadınlarla bir araya gelme fırsatı bulduk. Bugün 7 bine yakın kişinin bulunduğu güçlü bir dayanışma ağı yarattık. Tabii bu mevcut sorunun ortadan kalktığını göstermiyor.
ÖSYM YKS 2024 İstatistikleri’ne göre hâlâ üniversitelerde STEM bölümlerinde kadın oranının yüzde 35’lerde seyretmesi bu alandaki eşitsizliğin ne kadar derin olduğunu bizlere gösteriyor. Bu uçurumu daraltmak için genç kadınlara ilham verecek rol modeller sunmayı, mentorluk imkânları yaratmayı ve kariyerlerine güçlü bir başlangıç yapmalarını sağlayacak fırsatlar geliştirmeyi en büyük görevimiz olarak görüyoruz.
“Tüm kadın ve kız çocukları için çalışıyoruz” mottomuzla 2021’den bu yana; lise çağındaki kız çocukları, üniversite öğrencisi, mezun ve erken kariyer dönemindeki kadınlara, dijital becerilerini güçlendirmek isteyen 50+ yaş grubundaki katılımcılara kadar geniş bir kitleye ulaştık. 2021’den beri yürüttüğümüz mentorluk programlarında ise Türkiye’nin dört bir yanından gelen 800’e yakın menti-mentor eşleştirmesi yaptı. Bu sayede katılımcılarımız, kendi sektörlerindeki tecrübeli isimlerden doğrudan destek alarak hem teknik hem de kişisel gelişimlerine ciddi bir katkı sağladılar.
“Görünürlüğümüzü artırmak ve başarı hikâyelerimizi yaygınlaştırmak, düzenli ve planlı bir dijital iletişim stratejisi ile mümkün.”
STEM alanında kadınların görünürlüğünü artırmak için geliştirmeyi hedeflediğiniz yeni iletişim stratejisi nasıl bir ihtiyaçtan doğdu?
SistersLab olarak çalışmalarımızın görünürlüğünü ve erişebilirliğini artırmak için yeni bir iletişim stratejisine ihtiyaç duyduğumuzu fark ettik. Özellikle pandemi sonrasında çevrim içi platformlara geçiş yaptığımızda dijital mecralarımızın dağınık ve işlevsiz olduğunu gözlemledik. Web sitemiz, içerik güncellemeleri ve bilgilendirme süreçlerimizi hızla yapmamıza olanak tanımıyordu; bu da hem faydalanıcılarımız hem de bağışçılarımızla olan iletişimimizi zorluyordu. Sosyal medya hesaplarımızın ve e-posta duyurularımızın da birbirinden bağımsız şekilde işlediğini ve koordinasyonsuz bir şekilde yürüdüğünü fark ettik. Bu durum bize paydaşlarımızla düzenli, etkin ve ölçülebilir bir iletişim kurmanın gerekliliğini gösterdi. Ayrıca e-posta altyapısının eksikliği, paydaşlarımızla düzenli ve segmentli bir şekilde iletişim kurmamızı engelliyordu. Bu da bizim hedef kitlemize yönelik içerik üretimini, belirli gruplara özel mesajlar göndermeyi ve onların geri bildirimlerini doğru şekilde toplamak gibi temel ihtiyaçlarımızı karşılamamıza engel oluyordu. Dijital Dönüşüm Fonu’nun desteği ile bu ihtiyaçları karşılamak ve dijital araçlarımızı güçlendirmek için başvuruda bulunmaya karar verdik.
Son olarak başarılarımızı ve etkimizi daha şeffaf bir şekilde paylaşmak için ölçülebilir göstergelere ihtiyacımız olduğunu fark ettik. Görünürlüğümüzü artırmanın ve başarı hikâyelerimizi yaygınlaştırmanın ancak düzenli ve planlı bir dijital iletişim stratejisi ile mümkün olacağını gördük. Bu strateji ile sadece kitlemize değil, aynı zamanda tüm paydaşlarımıza, bağışçılarımıza karşı daha şeffaf ve hesap verebilir bir yaklaşım sergilemeyi hedefliyoruz.
“Fon kapsamında belirlediğimiz hedeflere ulaşmada mentorluk desteği önemli bir dönüm noktası oldu.”
Dijital Dönüşüm Fonu kapsamında sağladığımız destekle yürütmeyi planladığınız kapasite geliştirme faaliyetlerinden bahseder misiniz? Geliştireceğiniz iletişim stratejisi ve etik ilkelere dair hazırlayacağınız rehberin kapsamı ne olacak? Bu rehber kimler için nasıl bir kaynak sunacak?
SistersLab olarak dijital dönüşüm sürecimizde önemli adımlar attık. Web sitemizin yeniden yapılanması sürecinde oldukça ilerledik. Artık daha kullanıcı dostu, işlevsel ve etkileşimli bir siteye sahibiz. Bu sayede daha hızlı ve etkili bir şekilde katılımcılarımıza ulaşabileceğiz. Ayrıca e-posta altyapımızı oluşturduğumuzdan beri mailinglerimizi daha düzenli ve hedeflenmiş bir şekilde yapabiliyoruz. E-posta kampanyalarımız, katılımcılarımızla olan iletişimimizi kolaylaştırdı; toplu e-posta süreçlerini otomatikleştirerek zamandan tasarruf sağladık ve bizim için yeni süreç olmasına rağmen açılma oranlarımızda görünür bir artış yaşadık.
Dijital Dönüşüm Fonu desteği sayesinde paydaş iletişimini güçlendirmek amacıyla geliştirmeyi hedeflediğimiz iletişim stratejisi de bu süreçle uyumlu olarak şekillendi. Strateji kapsamında dijital mecralarımızda kullanılacak mesaj dilini, görsel standartları ve paydaşlarla etkileşim süreçlerini detaylandıracak bir rehber hazırlıyoruz. Hem kurum içi ekiplerimize hem de dış paydaşlarımıza yönelik adım adım uygulanabilir yönergeler sunacağız. Ayrıca dijital iletişim etiketi rehberimiz; veri gizliliği, toplumsal cinsiyet eşitliği politikamız, erişilebilirlik ve çeşitlilik gibi önemli etik ilkeleri de içerecek ve tüm bu bilgilerin herkesin erişebileceği bir kaynak olarak kalmasını sağlayacak. Rehber, dijital iletişimde daha profesyonel, şeffaf ve etkili bir yaklaşım benimseme hedefimizi destekleyecek.
Fon kapsamında aldığımız mentorluk, TechSoup çalışanı olan mentorumuz Lisya Fins’in desteği ve uzmanlığı bizim için büyük bir fark yarattı. Lisya, internet sitemizi kullanıcı dostu hale gelmesi için uzman görüşleri ve pratik öneriler sundu. Böylece internet sitemizin işlevselliğini göz önünde tutarak ilerledik. Aynı zamanda, hibe desteği kapsamında hazırlayacağımız kurumsal kimlik kılavuzunu onun rehberliğinde daha profesyonel bir şekilde oluşturuyoruz. Lisya, verdiği destekle fon kapsamında belirlediğimiz hedeflere anlamlı bir şekilde ulaşmamıza olanak tanıdı ve bu süreç bizim için gerçekten önemli bir dönüm noktası oldu.
“35 bine yakın kadını ve kazanımlarını paylaşmak, faaliyetlerimizin gücünü gösteriyor.”
Yenilenen internet sitesi ve e-posta kampanyaları gibi araçlarla görünürlüğünüzü artırmak isterken, hangi içerik türlerine odaklanmayı planlıyorsunuz?
Bizce başarı hikâyelerimiz, kurduğumuz ortaklıklar/paydaşlıklar, faydalanıcılarımızın eğitimlerimizden elde ettiği somut sonuçlar, daha fazla kadına ilham vermemizi sağlıyor. Özellikle eğitimlerimize dahil olan 35 bine yakın kadını ve kazanımlarını paylaşmak, faaliyetlerimizin gücünü gösteriyor.
Podcast’lerimiz STEM alanında kariyer yolları ve rol modeller sunarak hem genç kızlara hem de profesyonel hayatta ilerlemek isteyen kadınlara rehberlik ediyor. E-bülten kampanyalarımız da artık çok daha hedefli ve etkili. Her segment için özelleştirilmiş içerikler sunarak öğretmenlere, öğrencilere, çalışanlara, bağışçılara, fon verenlere, sponsorlara özel mesajlarla etkileşimimizi güçlendiriyoruz.
Yine özel sektörde kurduğumuz güçlü paydaşlıklar ve aldığımız fonlarla birlikte, elde ettiğimiz verilerle sosyal etki raporlarımızı hazırlıyoruz. Raporlarımız kadınların STEM alanlarında istihdama katılım oranları, verdiğimiz eğitimlerin etki alanları ve destekçilerimizle gerçekleştirdiğimiz iş birliklerinin net sonuçlarını ortaya koyuyor. Tüm bunlar sadece dijital mecralarımızı değil, aynı zamanda sosyal etkimizin ölçülebilirliğini de artırmamıza olanak tanıyor.
“Dijital Pazarlama ve İçerik Üretimi eğitimimize katılan Aslı, hobisini işe dönüştürdü.”
Size destek olmak isteyen kişi ve kuruluşlar için, birkaç cümle ile kendinizi (destek verdiğiniz kişilerden bir söz ya da bir somut olay ile etkinizi gösterecek bir durumu hikâyeleştirerek) nasıl anlatırsınız?
Geçtiğimiz yıl Adana’dan katılan 28 yaşındaki Aslı’nın hikâyesi eğitimlerimizin ne kadar etkili ve dönüştürücü olduğunu bize bir kez daha gösterdi. Aslı, “Dijital Pazarlama ve İçerik Üretimi” eğitimimize katıldıktan sonra öğrendiği dijital araçlar ve sosyal medya stratejileriyle kendi hobisini işe dönüştürmeye karar verdi. Bir süredir el yapımı takılar yaparak hobisini sürdüren Aslı, atölyemizde öğrendiği sosyal medya pazarlaması ve dijital reklam tekniklerini kullanarak ürünlerini çevrimiçi platformlarda satmaya başladı. Aslı’nın başarısı SistersLab’in sunduğu eğitimlerin gerçek hayatta nasıl somut fırsatlara dönüşebileceğini ve katılımcılarımızın dijital becerileriyle hayatlarını nasıl dönüştürebileceğini gösteriyor, biz de bundan mutluluk duyuyoruz!
