Proje Hibe Programı kapsamında desteklediğimiz Türkiye Omuriliği Felçlileri Derneği, omurilik felçlilerinin tıbbi, mesleki, ekonomik, sosyal sorunlarının çözümü ve yeni omurilik felçlilerinin oluşmaması için hizmet vermek amacıyla 1998 yılında kuruldu.
Sivil Toplum için Destek Vakfı olarak, 1 Kasım 2017- 1 Kasım 2018 tarihleri arasında “Erişebilirim Projesi’ kapsamında olan çalıştay organizasyonu, uzaktan eğitim platformu, dijital eğitim paketi ve video çekimlerine destek verdik.
Derneğin, proje kapsamında yaptıkları ve gelecek planları ile ilgili röportajı aşağıda okuyabilirsiniz.
Sivil Toplum için Destek Vakfı (DV): “Erişebilirim” projesi için hibe desteği aldınız. Projeden kısaca bahsedebilir misiniz?
Türkiye Omurilik Felçlileri Derneği (TOFD): Erişilebilirlik bir kavram olarak, genellikle engelli kişilerin toplum yaşamındaki tüm alanlara ve mekanlara olan katılımı ile ilişkilendiriliyor olsa da aslında herkesi etkileyen veya kısıtlayabilen bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kısıtlamalar hayatımızdaki birçok yerde, kimi zaman mimari ölçekteki uygulamalarda, kimi zaman ise kullandığımız çok basit ve temel ürünlerde etkileşim sorunlarına yol açabilmektedir. Bu sorunların aslında temelinde, bu sistemleri, yapıları, mekanları veya ürünleri tasarlayan profesyonellerin herkes için engelsiz bir şekilde tasarlanabilmesine olanak sağlayacak bilgiye “erişememesi” bulunmaktadır. Bununla birlikte, Ülkemiz nüfusunun %12,29’unun engelli bireyler ve süreğen hastalardan oluştuğu gerçeği de göz önüne alındığında, engelsiz tasarımın önemi daha da dikkat çekmektedir. Bu nedenle, erişilebilirlik konusunda herkesin ulaşabileceği bir bilgi kaynağı oluşturulabilmesi amacıyla Türkiye Omurilik Felçlileri Derneği tarafından “ERİŞEBİLİRİM” projesi geliştirilmiş ve sonucunda da erişilebilir yapı ve çevreden ürün tasarımına kadar mimarlık, tasarım ve mühendislik alanlarında kullanılabilecek sanal ortamda bir platform oluşturulması amaçlanmıştır. Güncel yaşamın içinde kullanılan tüm mekan, zemin, eşya ve benzeri tasarımların farklı üretim aşamalarında görev alan profesyoneller başta olmak üzere üniversitelerin ilgili bölümlerinde görev alan akademisyenler, belediyelerin ilgili birim temsilcileri, konuyla ilgili çalışan sivil toplum kuruluşlarının üye, gönüllü ve çalışanları ile diğer kurum ve kuruluşların temsilcileri projenin hedef gruplarını oluşturmaktadır.
DV: Proje kapsamında gerçekleştirilen sempozyum ile ilgili biraz bilgi verir misiniz?
TOFD: Proje faaliyetlerinden birisi olarak düzenlediğimiz sempozyum, 26 Ocak 2018 tarihinde geniş katılımlı bir grupla gerçekleştirilmiştir. Erişilebilirlik konusunun mesleki eğitim içerisine nasıl ve ne düzeyde entegre edildiği, eğitim açısından ne ifade ettiği ve mesleki açıdan farkındalığın nasıl artırılabileceği gibi konulara bir tartışma zemini oluşturmak ve geliştirilecek olan engelsiz tasarım kılavuzunun içeriğini planlamak bu sempozyumun öncelikli konuları arasında yer almıştır. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ve İstanbul Rumeli Üniversitesinden akademisyenlerin söz aldığı sempozyumda “Engelsiz Kent Farkındalığı”, “Mimari Tasarım Sürecinde Erişilebilirlik”, “Kapsayıcı Tasarımın Önemi”, “Endüstri Ürünleri Tasarımı Eğitiminde Herkes İçin Tasarım” başlıkları ön plana çıkarılmıştır.
DV: Sanırım bir de çalıştay yapıldı? Sempozyum ile ikisi arasında nasıl bir fark var?
TOFD: Evet, proje kapsamında 20-21 Mart 2018 tarihlerinde bir de çalıştay gerçekleştirildi. Çalıştayın ilk gününde, erişilebilirlik hakkında genel tartışma ve değerlendirmeler yapıldı, erişilebilirlik ile ilgili alt temalar tartışıldı ve Erişebilirim Platformunun ön taslak çalışması katılımcılarla paylaşılarak yapıcı geri bildirimleri alındı. Sempozyumda, fiziki erişilebilirliğin eğitim süreçlerindeki aksayan yönlerinin neler olduğu, söz konusu eğitim içeriklerinde iyileştirmeye açık alanların belirlenmesi ve bu alanların mesleki eğitime yansıtılması için gereksinimler tartışıldı. Çalıştayda ise erişilebilirliğin bir kavram olarak ele alınmasından başlayarak deneyimsel paylaşımlar, kullanıcı ve uzman deneyimleri ile hedef grubun dışındaki bireyler için erişilebilirliğin neler ifade ettiği yanıtının arandığı farkındalık çalışmalarına kadar konu geniş bir perspektiften ele alındı. Yani çalıştay, tüm sahayı kapsayan bireysel bir bakış açısıyla yaklaşırken, sempozyum erişilebilirlik sorunlarının eğitim boyutunda ele alındığı bir toplantı olarak gerçekleştirildi.
DV: Projenin yararlanıcılar üzerindeki olası etkisinden bahseder misiniz?
TOFD: Projenin tasarımı gereği yararlanıcılarını, TOFD’nin çalışma alanında bulunan ve hizmet götürdüğü engelli bireylerin dışında kalan kişiler olarak tanımlamak yanlış olmaz. Engelli bireylerin hayatını kolaylaştıran/zorlaştıran meslek elemanlarından, akademisyene, kamu çalışanlarından özel sektör temsilcilerine kadar geniş bir alanda farkındalık yaratmasını beklediğimiz Erişebilirim Platformu proje süresi içinde yayınına başladı. Sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında yeni içeriklerin eklenmesi yanında platformun tanıtım ve görünürlük çalışmalarının hızlandırılması da hedeflerimiz arasında. Akademi dünyasında ses getiren ve bu alana giren meslek eğitimi içerikleriyle ilgili tartışmaların başlaması için kaynak oluşturan platformun, kamuoyu farkındalığı noktasında etkisinin büyümesi için tanıtım ve görünürlük çalışmalarının güçlendirilmesine ihtiyaç var. İlgili alanda ayrıntıları verilen sürdürülebilirlik planı çerçevesinde yeni fon kaynakları bulmak ve TOFD kurumsal iletişim faaliyetlerine ek olarak zenginleştirilmiş görünürlük çalışmalarıyla platformun tüm kamuoyuna tanıtımının gerçekleştirilmesi için çalışmalara başladık bile.
DV: Sivil Toplum için Destek Vakfı’ndan aldığınız hibe desteğinin çalışmalarınıza nasıl bir katkısı olduğunu düşünüyorsunuz?
TOFD: Sahadaki reel bir ihtiyaçtan doğarak hazırlanan Erişebilirim Projesi, STDV tarafından desteklendiği için belli bir zaman faaliyet planı içinde, belirli bir bütçeyle gerçekleştirildi. Çalışmanın bir proje mantığı içinde tamamlanması ve özellikle platformun oluşturulması için mali desteğin kullanılması sonucun verimli olmasını destekledi.
DV: Bundan sonraki plan ve çalışmalarınız hakkında kısaca bilgi verir misiniz?
TOFD: Proje ortağımız Mimar Sinan Üniversitesi’nin mimarlık, endüstriyel tasarım, şehir planlama bölümleri başta olmak üzere ilgili bölümlerinden akademisyenlerle çalışmalarımız devam ediyor. Geçtiğimiz haftalarda yaptığmız ve projenin sürdürülebilirliğini konuştuğumuz olgunlaştırma toplantılarında;
Erişebilirim platformuna eklenmesi gereken içeriklerin konu başlıkları,
⦁ Bu içerikleri oluşturacak ve çekimlerde görev alacak uzmanların kimler olabileceği,
⦁ Platformun meslek elemanı ve ilgili alan uzmanları tarafından izlenirliği ve kamuoyu farkındalığını arttıracak tanıtım ve görünürlük çalışmalarının hangi araç ve kanallardan yapılması gerektiği başlıkları ele alındı.
⦁ Özetle; erişebilirim platformunun, ortopedik engelli bireylerin hayatını güçleştiren her türlü fiziki erişim engeli için uyarıcı, farkındalığı arttırıcı, meslek elemanlarının doğru kararlar almak/vermek için yararlanacağı bir mecra olması için çalışmalara devam ediyoruz.