SistersLab – Bilim ve Teknolojide Kadın Derneği, kız çocuklarının ve kadınların STEM (Science (Fen), Technology (Teknoloji), Engineering (Mühendislik) ve Mathematics (Matematik)) alanlarına katılımlarını ve bu alanlardaki görünürlüklerini desteklemek amacıyla çalışmalarını yürütüyor. Paribu işbirliğiyle hayata geçirdiğimiz Gelecek için Dayanışma Fonu kapsamında STEMWomen: Afetten Etkilenen Kadınların Mentorluk ve Eğitimlerle STEM Alanlarında Güçlenmesi projesini yürüten SistersLab, Kahramanmaraş depremlerinden etkilenen ve üniversitelerin STEM alanında okuyan veya mezun olan 18-35 yaş arası kadınların istihdama katılımını güçlendirmek amacıyla çalışmalar yapıyor.
SistersLab ekibiyle gerçekleştirdiğimiz röportajda; proje faaliyetleri, projenin toplumsal cinsiyet eşitsizliğine yönelik etkileri, Kahramanmaraş depremlerinin STEm alanlarında çalışan/okuyan kadınlara etkiler ve gelecek dönem planları hakkında konuştuk.
SistersLab olarak, kız çocuklarının ve kadınların STEM alanlarına katılımlarını ve bu alanlardaki görünürlüklerini desteklemek amacıyla çalışmalar yürütüyorsunuz. Çalışma alanınızın var olan durumu hakkında neler söylersiniz, siz burada nasıl bir boşluğu dolduruyorsunuz?
Günümüzde, STEM alanlarında kadınların temsiliyeti hala düşük ve toplumsal cinsiyet eşitsizliği bu alanda belirgin bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Türkiye’de ve dünya genelinde, kadınlar ve kız çocukları STEM alanlarına erişim konusunda çeşitli zorluklarla karşılaşıyor. Bu nedenle eğitimde, iş dünyasında ve toplumun genelinde kadınların ve kız çocuklarının STEM alanlarına katılımlarının teşvik edilmesi gerekiyor. SistersLab olarak bu boşluğu doldurmak için kararlı bir şekilde çalışıyoruz. Kız çocuklarının ve kadınların STEM alanlarına olan ilgisini artırmak, onlara eğitim fırsatları sunmak ve bu alanda kendilerini geliştirmelerini desteklemek için çeşitli etkinlikler, atölye çalışmaları, eğitim, istihdam ve mentorluk programları düzenliyoruz. Aynı zamanda kadınların STEM alanlarında daha görünür olmasına katkı sunmak amacıyla çeşitli farkındalık kampanyaları yürütüyoruz ve rol modellerini destekliyoruz. Sadece kadınların değil, herkesin bu mücadelede bir arada olması gerektiğine inanıyoruz. Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması için erkeklerin de desteği ve katılımı önemlidir. Bu sebeple faaliyetlerimize erkeklerin de katılımını teşvik ederek toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda farkındalık yaratıyoruz ve birlikte çalışarak daha kapsamlı ve kalıcı çözümler üretmeyi hedefliyoruz.
Gelecek için Dayanışma Fonu kapsamında hayata geçirdiğiniz STEMWomen: Afetten Etkilenen Kadınların Mentorluk ve Eğitimlerle STEM Alanlarında Güçlenmesi projesi kapsamında yürüttüğünüz çalışmalardan bahseder misiniz?
Eskişehir Tepebaşı Belediyesi ortaklığıyla yürüttüğümüz projemizle 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerinden etkilenmiş, STEM alanlarında okuyan/mezun olan, 18-35 yaş aralığındaki 100 kadına ulaşmayı hedefliyoruz. Projemizin temel faaliyetleri mentorluk görüşmeleri ve işe alım süreçlerinde gerekli becerileri kapsayan eğitimlerden oluşuyor.
Projemiz, teknoloji sektöründe en az 2 yıl deneyime sahip ve başarılı 100 mentorla 100 kadın katılımcıyı eşleştirmeyi amaçlıyor. Her bir katılımcı, üç ay boyunca toplamda dokuz mentorluk görüşmesine katılıyor. Proje süresince, 900 mentorluk görüşmesinin gerçekleştirilmiş olmasını hedefliyoruz. Şu anda projenin beşinci ayında, 300’den fazla birebir mentorluk görüşmesi gerçekleştirildi. Bu görüşmelerle, katılımcıların kişisel ihtiyaçlarına ve mesleki hedeflerine odaklanarak destek sağlıyoruz. Mentorlar, deneyimlerini ve uzmanlıklarını paylaşarak katılımcıların mesleki gelişimlerine katkıda bulunuyor ve güçlü bir başlangıç yapmalarına destek oluyorlar. Ayrıca, projemiz kapsamında katılımcılara çeşitli eğitim modülleri sunuluyor. Bu modüller, kişisel gelişim, iş arama becerileri, toplumsal cinsiyet eşitliği, teknoloji ve dijital beceriler, iş dünyası ve kariyer gelişimi gibi konuları içeriyor. Toplamda dört farklı eğitim modülü bulunuyor ve her bir modül katılımcıların belirli becerilerini geliştirmesi amacıyla tasarlandı. Ayrıca, haftanın bir günü özgüven geliştirme ve sosyal etkileşimi artırma adına ilham verici kadınlarla buluşmalar düzenliyoruz. Bu eğitimler ve buluşmalarla, katılımcıların mesleki ve kişisel gelişimlerine destek oluyoruz. Son olarak, afet dayanışma ağı oluşturarak genç kadınların birbirlerine destek olmaları teşvik ediliyoruz. Bu şekilde, genç kadınların güçlenmesini destekleyerek toplumsal dönüşüme katkı sağlanması amaçlanıyor.
STEMWomen projesi, kadınların STEM alanlarına katılımlarını güçlendirmeyi hedefliyor. Projenin bu alandaki toplumsal cinsiyet eşitsizliğine yönelik nasıl bir katkı sağlayacağını düşünüyorsunuz?
Projemiz, kadınların STEM alanlarına katılımlarını teşvik ederek cinsiyet eşitsizliğine önemli bir katkı sağlayacak. Kadınların STEM alanlarında öne çıkma konusunda tereddüt yaşadıklarını gözlemliyoruz. İş başvurularında kendilerini yetersiz görmeleri ve uzmanlıklarını paylaşmaktan kaçınma korkuları öne çıkıyor. Özellikle teknoloji sektöründe çalışan kadınlar arasında bu durum sıkça görülüyor. Bu nedenle, özgüven atölyeleri ve uzmanlık eğitimleriyle kadınların STEM alanlarına katılımlarını güçlendiriyoruz. Ayrıca, 1-1 mentorluk görüşmeleri ve ilham verici buluşmalar aracılığıyla kapsamlı bir ağ oluşturarak katılımcılara yeni fırsatlar sunuyoruz. Böylelikle, kadınların STEM alanlarında daha fazla temsil edilmesine ve cinsiyet eşitsizliğinin azaltılmasına katkıda bulunmayı hedefliyoruz.
Türkiye’de STEM alanlarında kadınların istihdam ve katılım oranları hakkında mevcut durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye’de kadınların STEM alanlarına katılımı önemli bir sorun teşkil ediyor. Toplumsal normlar ve işyerindeki ayrımcılık gibi engeller, kadınların bu alana girmesini zorlaştırıyor. Cinsiyet eşitliğini teşvik eden politikaların uygulanması, mentorluk desteği ve STEM kariyer fırsatlarının tanıtılması gibi adımlar bu sorunu çözebilir. SisterLab olarak, kadınların STEM alanlarındaki başarılarını desteklemek ve cinsiyet eşitsizliğine dikkat çekmek amacıyla çalışmalarımızı yürütüyoruz. Bu amaçla STEMWomen projesiyle kadınların STEM alanlarındaki potansiyellerini açığa çıkarmayı ve onlara destek olmayı amaçlıyoruz.
Kahramanmaraş depremlerinden etkilenen kadınların, STEM alanlarına katılımları ve istihdam durumlarıyla ilgili mevcut veriler ve gözlemlerinizi paylaşır mısınız?
Kahramanmaraş depremlerinden bir ay sonra, adesso Turkey işbirliğiyle başlattığımız Afet Dayanışması Mentorluk Programı ile deprem bölgesindeki gençlerin ve kadınların mentorluk ve eğitim ihtiyaçlarını belirlemeye odaklandık. Odak grup görüşmeleri ve bire bir mülakatlarla gençlerin eğitim ve kariyer hedeflerini, yaşadıkları zorlukları ve eksiklikleri daha iyi anladık. Özellikle genç kadınların afet sonrası ekstra zorluklarla mücadele ettiğini ve destek gereksinimi duyduğunu gözlemledik. İş gücü piyasasındaki zorluklar ve ekonomik belirsizlikler, genç kadınların kariyer planlarını gerçekleştirmesini daha da güçleştirebiliyor. Bu bağlamda mentorluk ve eğitim programlarına erişim ve destek, genç kadınların kariyer gelişimleri için hayati önem taşıyor. Ayrıca, depremin bölgedeki gençler ve özellikle kadınlar üzerindeki olumsuz etkilerini göz önünde bulundurarak STEM alanlarına katılımın ve istihdamın zorlaşabileceğini ön görebiliriz. Bu nedenle, afet bölgelerindeki genç kadınların desteklenmesi ve kariyerlerini geliştirmelerine destek olacak programlarının önemi büyük.
SistersLab’ın gelecek dönemde yapmayı planladığı çalışmalardan ve önceliklerinden bahseder misiniz? Sağladığımız hibe desteği gelecekteki hedef ve projelerinizi nasıl etkiledi?
STEM alanlarında kadınların ve kız çocuklarının katılımını teşvik etmek için uzun vadeli projeler geliştirmeyi planlıyoruz. Ayrıca, afet bölgelerindeki dezavantajlı gruplara yönelik destek projeleri genişletmeyi hedefliyoruz. Gelecek için Dayanışma Fonu kapsamında aldığımız destek, gelecekteki hedeflerimizin şekillenmesinde önemli bir rol oynadı.
